Hoe lang ons gebouw hier al staat, weten we niet. Bouwhistorici schatten dat het eerste boerenbouwsel hier zo rond 1600 moet zijn neergezet.
Kort na de Spaanse bezetting
1600, dat is vlak na het Leidens Ontzet (1574), toen alle gebouwen in de wijde omgeving het veld hadden moeten ruimen om het schootsveld van de Spaanse troepen vrij te houden. De naam ‘Schans Lammen’ (nu Lammenschans) herinnert daar nog aan.
Getuigen uit de 17e eeuw
Veel later ligt de oorsprong van onze boerderij niet. Het kruiskozijn in de 17e-eeuwse gevel wordt bijvoorbeeld gedateerd op 1600. Eind 17e eeuw krijgt de boerderij een smal, losstaand huisje. Waarschijnlijk om brood in te bakken. Dit huisje is in 1907 verbonden met de boerderij. In het tussenstuk is de karnmolen geplaatst. Het karnspoor uit die tijd is binnen nog steeds zichtbaar. In dezelfde tijd kreeg de boerderij een grote koeienstal. Als je met je rug naar de Vliet staat, rechts.
Bid en Werk
De officiële naam van de boerderij is Ora et Labora: bid & werk. Die naam blijft, alleen niet meer zo prominent. Als motto voor een B&B is het gewoon niet zo feestelijk. Maar aan het monumentale karakter van deze plek houden we wél vast.
We gaan door met vernieuwen, uitbreiden, aanpassen – maar wel met liefde voor wat er al staat. Zodat het Rijksmonument bewaard blijft voor toekomstige generaties.
Lees het bouwhistorisch verslag
Bouwhistoricus Reinoud Boter heeft de boerderij nauwkeurig onderzocht. In Ora et Labora bouwhistorisch verslag lees je z’n bevindingen.